کد مطلب:107099 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:157
[صفحه 750] امام به فرزندش امام حسن (ع) فرمود: (پسرك من، مبادا چیزی از دنیا را پس از خود بگذاری، زیرا كه آن را برای یكی از دو تن خواهی گذاشت: یا كسی كه در طاعت و بندگی خدا آن را به كار می برد، پس او خوشبخت می شود به چیزی كه باعث بدبختی و زیانكاری تو شده است. یا برای كسی كه آن را در معصیت و نافرمانی خدا به كار می برد، پس به سبب آنچه كه تو برای او گرد آورده ای بدبخت شده و تو او را در راه معصیت كمك كرده ای و هیچ كدام از این دو شایسته نیست كه او را بر خود ترجیح دهی). امام (ع) فرزندش را با نهی كردن از اندوختن مال، موعظه كرده و از این عمل به وسیله ی قیاس مضمری برحذر داشته است كه صغرای آن عبارت: (فانك...) است. و عبارت: (بما شقیت به) یعنی: بدبختی در دنیا با زحمت جمع آوری مال و بدبختی در آخرت به وسیله ی اندوختن مال است، به دلیل قول خدای تعالی: و الذین یكنزون الذهب و الفضه و لا ینفقونها فی سبیل الله... و كبرای مقدر آن نیز چنین است: و هر كس مالی را پس از خود بگذارد برای هر یك از دو گروهی كه استحقاق ترجیح دادن بر خویش را ندارند، چنین كاری روا نیست. [صفحه 751] سیدرضی می گوید: این گفتار به نحو دیگر نیز به شرح زیر، روایت شده است: (اما بعد، آنچه از دنیا در اختیار تو است، پیش از تو صاحبی داشته و پس از تو نیز به صاحبی می رسد، و تو برای یكی از دو تن گردآوری می كنی: كسی كه از آن در راه طاعت خدا استفاده كند و نیكبخت شود به وسیله ی آن چیزی كه تو بدان سبب بدبخت شده ای یا كسی كه آن را در راه معصیت خدا به كار برد، پس بدبخت شده به وسیله ی آنچه تو برای او جمع آورده ای و هیچ یك از این دو شایسته نیست كه بر خود مقدم بداری و نه آن كه بر عهده ی خود بگیری، پس برای كسی كه گذشته، رحمت خدا را و برای آن كه باقی است روزی خدا را امیدوار باش). در این روایت امام (ع) به وسیله ی دو قیاس مضمر از دنیا برحذر فرموده است:، یكی فان الذی فی یدك... و بعدك است، و كبرای مقدر آن چنین می شود: و هر چه اینطور باشد سزاوار نیست كه تو بدان دل ببندی و بر آن اعتماد ورزی. دومی عبارت: و انما انت... ظهرك است و كبرای آن همان است كه در روایت اول گذشت. كلمه ی: حمل را برای بر دوش گرفتن گناهان و جمع آوری مال، استعاره آورده و كلمه ی (ظهر) را به عنوان ترشیح به كار برده است. آنگاه امام (ع) به چیزی بهتر از مال- برای گذشتگان امید رحمت خدا و برای بازماندگان امید روزیی كه خداوند به هر زنده ای وعده داده است- راهنمایی فرموده است.
صفحه 750، 751.